பாம் கோட்டையும் அதை சுற்றிய அற்புத கலாசாரமும்

 Bam Castle and the amazing culture around it

Outstanding Universal Value

சிறந்த உலகளாவிய மதிப்பு

பாம் மற்றும் அதன் கலாச்சார நிலப்பரப்பு ஈரானிய மத்திய பீடபூமியைச் சுற்றி உருவாக்கப்பட்ட ஒரு பழங்கால வலுவூட்டப்பட்ட குடியேற்றத்தின் ஒரு சிறந்த எடுத்துக்காட்டு மற்றும் மத்திய ஆசிய பிராந்தியத்தின் பாலைவன சூழலில் ஒரு வர்த்தக குடியேற்றத்தின் வளர்ச்சிக்கு ஒரு விதிவிலக்கான சான்றாகும்.

பாம் ஒரு ரம்மியமான சோலை பகுதியில் அமைந்துள்ளது, இதன் இருப்பு கனாட் எனப்படும் நிலத்தடி நீர் கால்வாய்கள ஆகியவற்றின் பயன்பாட்டை அடிப்படையாகக் கொண்டது. மேலும் இரண்டாயிரமாண்டுகளுக்கும் மேலாக கானாட்களை கட்டியெழுப்புதல் மற்றும் பராமரிப்பதில் தொழில்நுட்ப ஆதாரங்களை பாதுகாத்து வருகிறது.

அப்பழுக்கற்றது

பாம் மற்றும் அதன் கலாச்சார நிலப்பரப்பு இயற்கையான முறையில் வளர்க்கப்பட்ட நினைவுச்சின்ன கலாச்சார நிலப்பரப்பை கொண்டுள்ளது. உலக பாரம்பரியச் சொத்து பாம் சோலையின் மையப் பகுதியை உள்ளடக்கியது, இதில் பாம் கோட்டை மற்றும் பாம் நில அதிர்வுப் பிழையை ஒட்டிய பகுதி ஆகியவை அடங்கும்.

முதல் மில்லினியம் முதல் தற்போது வரை கானாட் கட்டுமானத்தின் பரிணாம வளர்ச்சியின் வரலாற்று சான்றுகள் இதில் உள்ளன. பொறிக்கப்பட்ட சொத்து மற்றும் இடையக மண்டலம் போதுமான அளவு மற்றும் மனிதனுக்கும் சுற்றுச்சூழலுக்கும் இடையிலான உறவை வெளிப்படுத்தும் கூறுகள் உட்பட, சொத்தின் சிறந்த உலகளாவிய மதிப்பைத் தக்கவைக்கும் பண்புகளை உள்ளடக்கியது.

Brief synthesis

சுருக்கமான தொகுப்பு

பாம் பிரதேசம் மற்றும் அதன் கலாச்சார நிலப்பரப்பு தென்கிழக்கு ஈரானில் தெற்கு விளிம்பில், உள்ள கெர்மன் மாகாணத்தில், பாகிஸ்தான் எல்லைக்கு அருகில் அமைந்துள்ளது. பாம் பிரதேசம் கடல் மட்டத்திலிருந்து 1,060 மீட்டர் உயரத்தில் காஃபுட் மலைகள் மற்றும் தெற்கே ஜெபல்-இ பரேஸ் மலைகள் இடையே பள்ளத்தாக்கின் மையத்தில் அமைந்துள்ளது. மலைகளுக்கு அப்பால் மத்திய ஈரானின் பரந்த லூட் பாலைவனம் உள்ளது.

ஜெபல்-இ பரேஸ் மலைகளில் இருந்து வரும் நீர் பருவகால போஷ்ட்-இ ரூட் நதியை வழங்குகிறது, இது ஆர்க்-இ பாம் மற்றும் கலே டோக்டார் இடையே பாம் நகரத்தை சுற்றி வருகிறது. செலகோனே நதி மற்றும் அதன் துணை நதிகள் ஜெபல்-இ பரேஸ் மலைத்தொடரின் மத்திய பகுதிகளிலிருந்து தண்ணீரை சேகரிக்கின்றன. பாம் நகரின் வடமேற்கே உள்ள போஷ்ட்-இ ருட்டைச் சந்திக்கும் இடத்தில் ஓர் அணை கட்டப்பட்டு ஒரு புதிய பாதையில் திருப்பிவிடப்படும் வரை அது பாம் நகரத்தின் வழியாகப் பாய்ந்தாலும், இப்போது அது வடகிழகு திசையில் திருப்பப்பட்டு ஓடுகிறது. காஃபுட் மலைகளில் இருந்து வரும் தண்ணீரும் நீர்பிடிப்பு பகுதிக்கு வழங்குகிறது.

பாம் ஈரானிய உயர் பீடபூமியின் தெற்கு விளிம்பில் பாலைவன சூழலில் அமைந்துள்ளது. பாமின் கோட்டை அச்செமனிட் காலத்தில் (கிமு 6 முதல் 4 ஆம் நூற்றாண்டுகள் வரை) கட்டப்பட்டது என்று அறியப்படுகிறது. அதன் உச்ச காலம் 7 முதல் 11 ஆம் நூற்றாண்டு வரை, முக்கியமான வர்த்தக பாதைகளின் சந்திஸ்தானமாக   இருந்ததன் காரணமாக பட்டு மற்றும் பருத்தி ஆடைகள் உற்பத்திக்கு பெயர் பெற்றிருந்தது.

கவர்னர் குடியிருப்புகள் மற்றும் குடியிருப்புப் பகுதியைக் கொண்ட கோட்டை, ஒரு பரந்த கலாச்சார நிலப்பரப்பின் மையமாக அமைகிறது,

இப்பிரதேச மக்களின் வாழ்வாதாரமாக நிலத்தடி நீர்ப்பாசன கால்வாய்களான கானாட்களை அடிப்படையாகக் கொண்டிருந்தது, இவற்றில் பாம் நகரம் ஈரானில் சில புராதன ஆதாரங்களை தன்னகத்தே கொண்டுள்ளது என்பது மட்டுமல்லாமல் தற்போது வரை தொடர்ந்து செயல்பட்டு வருகிறது.

வெயிலில் உலர்த்தப்பட்ட மண் செங்கற்கள் (கெஷ்ட்) கொண்டு மண் அடுக்குகளை (Chineh) பயன்படுத்தி சுதேச கட்டிட தொழில் நுட்பத்தில் கவிகை மற்றும் குவிமாட கட்டமைப்புகள் உடன் கட்டப்பட்ட ஒரு கோட்டையான Arg-e Bam என்பது, இடைக்கால நகரத்தின் மிகவும் பிரசித்த எடுத்துக்காட்டு ஆகும்.

பாம் கோட்டையின் Arg-e Bam மையப் பகுதிக்கு வெளியே, மற்ற பாதுகாக்கப்பட்ட வரலாற்று முக்கியத்துவம் வாய்ந்த கட்டமைப்புகள் உள்ளன, இதில் காலெஹ் டோக்தார் கன்னிமாடம் Qal'eh Dokhtar (சுமார் 7 ஆம் நூற்றாண்டு), இமாம்ஸாதே ஸெய்த் Emamzadeh Zeyd Tomb கல்லறை (11-12 ஆம் நூற்றாண்டு) மற்றும் இமாம்ஸாதே அசிரி Emamzadeh Asiri  Tomb கல்லறை (12 ஆம் நூற்றாண்டு மற்றும் கோட்டையின் தென்கிழக்கில் வரலாற்று முக்கியத்துவம் வாய்ந்த கனாட்  Qanat அமைப்புகள் மற்றும் விவசாய நிலங்கள் இன்றும் காணப்படுகின்றன.

இந்த வசீகரிக்கும் கட்டுமானம் சந்தேகத்திற்கு இடமின்றி உன்னதத்தை பிரதிபலிக்கிறது மற்றும் பாம் பகுதியில் மட்டுமல்ல, மேற்கு ஆசியாவின் மிகவும் பரந்த கலாச்சார பகுதியிலும் அது ஒரு முக்கியமான சாதனையாகும்.

பல நூற்றாண்டுகளாக, பாம் கிழக்கில் மத்திய ஆசியா, தெற்கில் பாரசீக வளைகுடா மற்றும் மேற்கில் எகிப்துடன் ஆகியவற்றை இணைக்கும் பட்டுச் பாதைகளில் ஒரு மூலோபாய இடத்தைக் கொண்டிருந்தது மற்றும் இது பல்வேறு கலாசார தாக்கங்களின் தொடர்புக்கு ஒரு எடுத்துக்காட்டு.

அளவுகோல் (i): பாமின் கலாச்சார நிலப்பரப்பு மனிதனுக்கும் இயற்கைக்கும் இடையிலான தொடர்புகளின் முக்கிய எடுத்துக்காட்டாகும். மேலும் பழங்கால கால்வாய்கள், குடியிருப்புகள் மற்றும் கோட்டைகளின் வளமான அடையாளங்களாகவும், அப்பகுதியின் பரிணாம வளர்ச்சியின் உறுதியான சான்றாகவும் உள்ளது.

அளவுகோல் (ii): ஈரானிய உயர் பீடபூமியின் தெற்குப் பகுதியில் உள்ள முக்கியமான வர்த்தக பாதைகளின் சந்திக்கும் வழியில் பாம் இருப்பதன் காரணமாக அப்பிரதேசம் அபிவிருத்திகண்ட இடமாக இருந்தது, மேலும் இது பல்வேறு கலாசார தொடர்புக்கு ஒரு சிறந்த எடுத்துக்காட்டு.

அளவுகோல் (iii): பாம் மற்றும் அதன் கலாச்சார நிலப்பரப்பு மத்திய ஆசிய பிராந்தியத்தின் பாலைவன சூழலில் ஒரு வர்த்தக குடியேற்றத்தின் வளர்ச்சிக்கு ஒரு விதிவிலக்கான சாட்சியமாக உள்ளது.

அளவுகோல் (iv): பாம் நகரம், மத்திய ஆசியப் பிராந்தியத்தில் உள்ள பலப்படுத்தப்பட்ட குடியேற்றம் மற்றும் கோட்டைக்கு ஒரு சிறந்த உதாரணம் ஆகும், இது மண் செங்கற்களுடன் (கெஷ்ட்) இணைந்த மண் அடுக்கு நுட்பத்தை (சீனே) அடிப்படையாகக் கொண்டது.

அளவுகோல் (v): பாமின் கலாச்சார நிலப்பரப்பு என்பது பாலைவன சூழலில் மனிதனும் இயற்கையும் கனாட்களைப் பயன்படுத்தி தொடர்புகொள்வதற்கான சிறந்த முன்னுதாரணமாகும். இந்த அமைப்பு துல்லியமான பணிகள் மற்றும் பொறுப்புகள் கொண்ட கடுமையான சமூக அமைப்பை அடிப்படையாகக் கொண்டது, இது தற்போது வரை பயன்பாட்டில் பராமரிக்கப்பட்டு வருகிறது,

பாம் கோட்டையின், மண் கட்டமைப்புகள் நகர்ப்புற வடிவங்கள் மற்றும் கட்டுமான வகைகளைத் தக்கவைத்துக் கொண்டன, அவை பூகம்பத்தின் விளைவாக சில புனர்நிர்மான தேவைப்பட்ட போதிலும், இன்னும் உயர்ந்த அளவிலான ஒருமைப்பாட்டைத் தக்கவைத்துக் கொண்டுள்ளன. 2003 நிலநடுக்கத்தால் பெரிதும் பாதிக்கப்பட்ட பாம் நகரம் அதன் புராதன வடிவமைப்பிலேயே புதிய நகர்ப்புற மாஸ்டர் பிளான் வடிவமைக்கப்பட்டுள்ளது., அவ்விடத்தின் தன்மையைப் பராமரிக்க பாரம்பரிய தெரு முறை மற்றும் ஒட்டுமொத்த தோட்ட நகர அணுகுமுறையைப் பின்பற்றியே புனர்நிர்மானங்கள் இடம்பெறுகின்ற.

வரலாற்று ஹைட்ராலிக் அமைப்புகளான கானாட்களின் தொடர்ச்சியான பயன்பாடு மற்றும் பராமரிப்பு மற்றும் விவசாய நடவடிக்கைகளுக்கான தொடர்ச்சியான பிராந்திய நிலப் பயன்பாடு ஆகியவற்றுடன் வாழும் கலாச்சார நிலப்பரப்பு உயர் மட்ட ஒருமைப்பாட்டைத் தக்க வைத்துக் கொண்டுள்ளது. அதன் அமைப்புடன் வலுவூட்டப்பட்ட தோற்றத்தின் பாரம்பரிய காட்சி உறவு இன்னும் பாதுகாக்கப்படுகிறது. எவ்வாறாயினும், பாம் நகரின் புறநகரில் வளரும் தொழில்துறை மற்றும் குடியிருப்புப் பகுதிகளில் புதிய முன்னேற்றங்கள் தொடர்பான சவால்கள் உள்ளன, அவை இந்த உறவைப் பாதுகாக்க சரியான முறையில் ஒழுங்குபடுத்தப்பட்டு நிர்வகிக்கப்பட வேண்டும்.

முக்கிய நிர்வாக அதிகாரம் ஈரானிய கலாச்சார பாரம்பரியம், கைவினை மற்றும் சுற்றுலா அமைப்பின்  (ICHHTO) கீழ் உள்ளது. இருந்தாலு அது பிற தேசிய மற்றும் உள்ளூர் அதிகார சபைகளுடன் ஒத்துழைத்து, ஒரு திட்டத்தைப் பின்பற்றும் ஒரு சுயாதீன நிறுவனமாகும். கோட்டைக்கு வெளியே உள்ள சில பட்டியலிடப்பட்ட கட்டிடங்கள் மற்ற அரசாங்க நிறுவனங்களின் சொத்து ஆயினும் மாற்றங்கள் ICHHTO வின் அனுமதிக்கு உட்பட்டவை.

பரிந்துரைக்கப்பட்ட உலக பாரம்பரிய சொத்து பொதுவாக ஒரு தொல்பொருள் பகுதி என்றாலும், இடையக மண்டலம் இரண்டு நகரங்கள், Bam and Baravat மற்றும் தொடர்புடைய ஈத்தம் தோப்புகளைக் கொண்டுள்ளது. இடையக மண்டலம் கோட்டைக்கு அடுத்துள்ள நகர்ப்புறத்தை உள்ளடக்கியது: ICHHTO வின் அனுமதி மற்றும் மேற்பார்வையின்றி இங்கு எந்தவொரு கட்டுமான நடவடிக்கையும் அல்லது மாற்றமும் தடைசெய்யப்பட்டுள்ளது. முழு நகரத்தையும் உள்ளடக்கிய, பாம் மற்றும் பாரவத்தில் உள்ள நீர்ப்பாசனப் பகுதிகள் மற்றும் பயிர்ச்செய்கைகள் ஆகியவற்றை உள்ளடக்கிய ஒரு நீட்டிக்கப்பட்ட நிலப்பரப்பு பாதுகாப்பு மண்டலம் விவசாயத்திற்கு மட்டும் அனுமதி வழங்கப்படுகிறது,

https://whc.unesco.org/en/list/1208/